После сведочанстава очевидаца који тврде да су тог кобног 26. априла 1986. видели две велике експлозије, општеприхваћена теорија гласи да је прво дошло до експлозије паре, узроковане енергијом насталом загревањем воде којом се хлади језгро реактора, а тек затим до нуклеарне експлозије.
Ти изотопи су пронађени далеко од самог места катастрофе, у граду Череповцу, северно од Москве, и далеко од главних трагова отпадака
С друге стране, главни отпаци, пронађени у радијусу ближе чернобиљске катастрофе, садржали су уравнотежене изотопе ксенона какви се могу наћи у језгру реактора. Тај је радиоактивни материјал пронађен северозападно од Чернобиља, у Скандинавији.
Према научницима, нуклеарна експлозија лансирала би радиоактивне остатке много више у атмосферу од експлозије саме паре.
“Верујемо да је прво дошло до нуклеарне експлозије која је кроз цеви за пуњење горива лансирала радиоактивни материјал 2,5 до 3 километра у ваздух, а 2,7 секунди после тога дошло је до експлозије паре која је пробила реакторску посуду”, тврде шведски научници.
Сведоци су у то време помињали плавичасте бљескове изнад реактора у секундама након прве експлозије што, према тврдњама научника, подупире нови ток догађаја чернобиљске катастрофе.